Liệt dây thần kinh số 7 là bệnh gì? Nguy hiểm như thế nào?

Liệt dây thần kinh số 7, dân gian hay gọi nôm na là “trúng gió” nhưng thực chất đây là tình trạng tổn thương dây thần kinh vận động dẫn đến mất vận động một phần hoặc hoàn toàn các cơ của mặt. Nguyên nhân nào dẫn đến hiện tượng này? Có biện pháp điều trị, chữa khỏi không?

Liệt dây thần kinh số 7 là bệnh gì?

Dây thần kinh số 7 là dây vận động, có chức năng chi phối vận động cơ mặt. Liệt dây thần kinh số VII ngoại biên hay còn gọi là liệt mặt ngoại biên là tình trạng tổn thương dây thần kinh mặt dẫn đến mất vận động hoàn toàn hay một phần các cơ của nửa mặt. Cần phân biệt với liệt mặt trung ương do tổn thương dây thần kinh ở não gây ra.

Nguyên nhân liệt dây thần kinh số 7  

Bệnh liệt mặt có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân nhưng chủ yếu do:

• Tổn thương hoặc sưng dây thần kinh mặt khiến các tín hiệu từ não không truyền đến các cơ mặt, vì thế hạn chế vận động một phần hoặc hoàn toàn cơ mặt
• Tổn thương đến khu vực não gửi tín hiệu đến các cơ mặt

Phần lớn các trường hợp bị bệnh đều do cơ thể nhiễm lạnh đột ngột, gây ảnh hưởng đến dây thần kinh số 7. Ngoài ra, một số chấn thương như chấn thương tại vùng sọ, thái dương, xương chũm, tai biến mạch máu não, u của hệ thần kinh trung ương, u dây thần kinh thính giác, nhiễm trùng não hoặc các mô xung quanh hay khối u đè lên các dây thần kinh mặt cũng dẫn đến bệnh liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên.

Dấu hiệu liệt dây thần kinh số 7

Những dấu hiệu thường gặp của bệnh liệt dây thần kinh số 7:

• Mặt bị xệ hoặc hơi cứng một cách bất thường
• Miệng bị méo, lệch hẳn sang một bên 
• Một bên mắt không thể nhắm kín, mất khả năng kiểm soát mắt nhấp nhánh bên mặt bị ảnh hưởng
• Bỗng nhiên thấy mặt tê và một bên mặt yếu hẳn đi 
• Khó khăn khi vận động cơ mặt, dễ thấy nhất là khi nói, cười
• Đau nhức đầu, đau nhức trong tai
• Thay đổi vị giác
• Líu lưỡi
• Khó ăn uống
• Tiết nước dãi nhiều hơn bình thường
• Quá mẫn với âm thanh bên mặt bị liệt 

Đối tượng có nguy cơ bị liệt dây thần kinh số 7

Bệnh liệt mặt có thể xảy ra với bất kỳ ai, không phân biệt độ tuổi và giới tính. Tuy nhiên những đối tượng dưới đây có nguy cơ cao hơn:

• Người có thể trạng yếu, suy giảm miễn dịch
• Người ít vận động, ít tiếp xúc với môi trường bên ngoài
• Người cao tuổi
• Người có tiền sử hoặc đang gặp vấn đề về tim mạch, huyết áp,...
• Người thường xuyên thức khuya, căng thẳng
• Người sử dụng rượu bia

Liệt dây thần kinh số 7 nguy hiểm như thế nào?

Bệnh liệt dây thần kinh số 7 có thể để lại di chứng khác nhau tùy thuộc vào mức độ, tình trạng bệnh và thời gian điều trị của mỗi người. Càng để lâu thì biến chứng càng phức tạp. Một số biến chứng của bệnh gồm:

• Các biến chứng về mắt: người bệnh có thể bị viêm kết mạc, viêm giác mạc,loét giác mạc, lộn mí,...Các biến chứng này có thể phòng tránh bằng cách nhỏ thuốc, đeo kính bảo vệ mắt, khâu sụn mí hoàn toàn hay một phần
• Đồng vận: biểu hiện co cơ không tự chủ phối hợp với các hoạt động tự chủ như mép bị kéo khi nhắm mắt. Không thể điều trị, có thể giảm bớt cảm giác khó chịu bằng phục hồi chức năng
• Co thắt nửa mặt sau liệt mặt
• Chảy nước mắt khi ăn (biến chứng hiếm gặp và còn được gọi là hội chứng nước mắt cá sấu)

Phương pháp điều trị liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên

Nếu tình trạng bệnh nhẹ và phát hiện, điều trị sớm thì phương pháp phổ biến để điều trị bệnh này mát xa kết hợp châm cứu. Bệnh có thể khỏi sau 3 tuần, tỷ lệ hồi phục thành công cao.

Với những trường hợp khác, bác sĩ có thể thực hiện phương pháp nội khoa, ngoại khoa hoặc kết hợp cả hai để nâng cao hiệu quả điều trị. 

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, uống thuốc như prednisone và thuốc kháng virus có thể tăng cơ hội hồi phục cho người bệnh. Vật lý trị liệu cũng có thể ngăn ngừa tổn thương vĩnh viễn.

Với những bệnh nhân bị tổn thương mắt, hai mí mắt không đóng kín được thì nên sử dụng nước mắt nhân tạo để giữ ẩm và tăng dưỡng chất cho mắt. Do khi mắt không chớp được bình thường, giác mạc có thể bị khô, hạt bụi từ bên ngoài dễ xâm nhập và làm hỏng mắt.

Một số trường hợp liệt mặt bác sĩ sẽ thực hiện phẫu thuật để sửa chữa, thay thế dây thần kinh hoặc các cơ bị tổn thương. Riêng liệt mặt do các khối u thì sẽ phải phẫu thuật để cắt bỏ khối u làm ảnh hưởng đến dây thần kinh.

Lời kết

Bệnh liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên có thể dẫn đến những di chứng nghiêm trọng về sau, ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống của người bệnh. Bởi vậy, nếu có biểu hiện nghi ngờ mắc bệnh liệt mặt thì cần sớm gặp bác sĩ để thăm khám và điều trị kịp thời, tránh những hệ quả không mong muốn. Hy vọng bài viết trên đã chia sẻ với bạn những thông tin hữu ích.