Sốc phản vệ là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Sốc phản vệ chính là vấn đề sức khỏe nguy hiểm, nó có thể xuất hiện ngay lập tức hoặc sau khi dùng thuốc, truyền dịch, thử test, bị ong đốt hay ăn thức ăn lạ….

Bất cứ ai cũng có thể bị sốc phản vệ, chính vì thế hãy tìm hiểu bài chia sẻ “Sốc phản vệ là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả” để hiểu hơn về tình trạng sức khỏe này để được điều trị kịp thời.

Bài viết được nghiên cứu bởi những dược sĩ, chuyên gia hàng đầu Nhà Thuốc Sức Khỏe, hãy bỏ ra vài phút tìm hiểu để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và cả gia đình nhé!

Sốc phản vệ là gì?

Sốc phản vệ hay chính là một phản ứng dị ứng có ảnh hưởng đến toàn bộ có thể, là vấn đề sức khỏe khá nguy hiểm ( được coi như một cấp cứu y tế).

Sốc phản vệ đe dọa đến tính mạng chỉ sau thời gian ngắn, khi cơ thể tiếp xúc trực tiếp với chất gây dị ứng gây nên những phản ứng từ hệ thống miễn dịch.

Nếu không được điều trị kịp thời, sốc phản vệ có thể dẫn đến tử vong.

Cơ chế nảy sinh sốc phản vệ là gì?

Sốc phản vệ được chia làm 3 giai đoạn khác nhau, cụ thể:

• Giai đoạn 1: Giai đoạn mẫn cảm khi những vấn đề gây dị ứng đi vào cơ thể tình trạng sốc phản vệ bắt đầu xảy ra ( những dị nguyên có thể đi vào cơ thể theo nhiều đường khác nhau điển hình như ăn uống, tiêm truyền, hít phải khí gây dị ứng...Đại thực bào lúc này được hoạt hóa, thông tin bất thường được truyền qua ARN và tiết ra chất interleukin (IL 1). TCD4 được hoạt hóa bởi IL1, với sự tham gia của các phức hợp chuyển lớp 1 và 3, thứ lớp của TCD4 là TH1 và TH2 bị tác động.

TH2 được biểu hiện rõ ràng hơn khi bị sốc phản vệ do thuốc, nguyên nhân với sự có mặt của IL 4 và IL5 dẫn đến sự sản sinh IgE.

• Giai đoạn 2: Giai đoạn hóa sinh bệnh, những dị nguyên kết hợp với IgE sẽ giải phóng ra những hoạt chất trung gian: serotonin, histamin…
• Giai đoạn 3: Giai đoạn sinh lý bệnh, những hoạt chất trung gian gây tác động khiến cho những động mạch bị co giãn, huyết áp giảm, phế quản bị co thắt vì thế xuất hiện những cơn đau vùng bụng, động mạch bị co giãn khiến bệnh nhân có thể bị đau đầu, choáng nặng hơn có thể dẫn đến hôn mê.

Hậu quả của cơ chế này chính là tình năng thẩm thấu mao quản, và chính vì sự nhảy cảm quá mức sẽ khiến mạch ngoại biên bị giã, tính thẩm thấu thành mạch tăng mạnh, tuần hoàn bị ảnh hưởng dẫn đến tình trạng tụt huyết áp, hơn nữa những hoạt động của cơ tim cũng bị ảnh hưởng, phế quản bị co thắt, thanh quản bị phù nề, đường hô hấp hẹp vì thế dẫn đến tình trạng suy hô hấp.

Tùy cơ địa sẽ có những biểu hiện khác nhau, những biểu hiện có thể xuất hiện ở người này nhưng lại không xuất hiện ở người kia, chính vì thế khi có bất cứ những dấu hiệu bất thường nào hãy liên hệ bác sĩ để được cho lời khuyên.

Nguyên nhân gây nên sốc phản vệ

Có rất nhiều những nguyên nhân dẫn đến sốc phản vệ chứ không chỉ đơn giản do tiêm thuốc vắc xin như nhiều người lầm tưởng.

Nguyên nhân do thuốc

Thuốc chính là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến sốc phản vệ ở người, những đường thuốc được đưa vào cơ thể như tiêm tĩnh mạch, tiêm bắp, tiêm dưới da...tuy nhiên tiêm vào tĩnh mạch chính là nguyên nhân nguy hiểm nhất, có rất nhiều nguyên thuốc kháng sinh họ β lactam, chống viêm giảm đau, giãn cơ, chống co giật, cản quang, gây tê, gây mê…n nhân dẫn đến sốc phản vệ cho người bệnh, tuy nhiên thường gặp nhất phải kể đến: thuốc kháng sinh họ β lactam, chống viêm giảm đau, giãn cơ, chống co giật, cản quang, gây tê, gây mê…

Nguyên nhân do thức ăn

Những loại thức ăn có nguồn gốc từ động thực vật đều có thể gây sốc phản vệ, cụ thể những món ăn như sau: thuốc kháng sinh họ β lactam, chống viêm giảm đau, giãn cơ, chống co giật, cản quang, gây tê, gây mê…

Do nọc côn trùng

Những loại côn trùng có nọc độc như: rắn, rết, bọ cạp, nhện… khi bị cắn lượng nọc độc tiết ra có thể gây nên sốc phản vệ cho nạn nhân.
Ngoài ra, những nguyên nhân gây sốc phản vệ khác như: dị ứng phấn hoa, nhựa cây… cũng có thể gây ra sốc phản vệ cho nạn nhân.

Những dấu hiệu triệu chứng của sốc phản vệ là gì?

Những triệu chứng chung của sốc phản vệ

Sốc phản vệ có thể mang đến rất nhiều những triệu chứng và rất nhiều những trường hợp xảy ra , những triệu chứng sốc phản vệ ở mỗi người khác nhau, cụ thể những phản ứng thông thường như sau:

• Da ngứa, phát ban
• Nước mũi chảy, hắt hơi liên tục
• Khoang miệng có biểu hiện ngứa, khó nuốt, môi và lưỡi sưng.
• Ho
• Người bệnh cũng có thể gặp chuột rút, tiêu chảy.
• Buồn nôn, nôn mửa nhiều.

Khi nào bệnh nhân sốc phản vệ cần được đi cấp cứu

• Khi người bệnh thấy khó thở, hoặc khó chịu.
• Đau ngực, tức ngực
• Người bị huyết áp thấp
• Mạch yếu và nhanh
• Chóng mặt
• Lẫn lộn…
• Những biểu hiện có thể xấu đi nhanh chóng, bệnh nhân cần được điều trị càng sớm càng tốt nếu không có thể dẫn đến tử vong.

Triệu chứng sốc phản vệ qua từng giai đoạn

DIễn biến nhẹ: Ban đầu sốc phản vệ có những triệu chứng điển như: Đau đầu, sợ hãi, chóng mặt, cơ thể bạn cũng có thể nổi mề đay, mẩn ngứa, buồn nôn hoặc nôn, đau bụng, vệ sinh không tự chủ.

Diễn biến trung bình:

• Bệnh nhân sẽ có biểu hiện hốt hoảng, sợ chết, cơ thể ngứa hơn, khó thở, da tím tái, niêm mạc nhợt, đồng tử bị giãn.
• Những triệu chứng của diễn biến nặng: Biểu hiện của giai đoạn này chính là bệnh nhân hôn mê, da tím tái, những diễn biến này có thể dẫn để tử vong chỉ sau vài phút.

Điều trị sốc phản vệ như thế nào?

Khi bệnh nhân gặp phải tình trạng sốc phản vệ cần liên hệ đến gặp bác sĩ luôn, để có thể cấp cứu được bệnh nhân sốc phản vệ đói hỏi bác sĩ phải có chuyên môn cũng như đầy đủ về chuyên môn, kinh nghiệm.

Trong quá trình chờ được y bác sĩ cấp cứu bạn cần:

• Đặt bệnh nhân ở tư thế ngẩng cao đầu
• Quần áo cần được mặc thoải mái nhất có thể, đặc biệt cần giữ ấm cho bệnh nhân.
• Nếu bệnh nhân bị nôn hay miệng chảy máu hãy cho bệnh nhân nằm nghiêng để phòng sặc.
• Nói chuyện cùng người bệnh để bệnh nhân có thể giữ được nhịp thở, tránh rơi vào trạng thái hôn mê.
• Nếu bệnh nhân ngừng thở, hãy hồi sức tim phổi cho bệnh nhân bằng cách ép hơi lồng ngực, hà hơi thổi ngạt cho bệnh nhân.
• Điều tra nguyên nhân dẫn đến sốc phản vệ để có những phương pháp điều trị hợp lý.

Hướng dẫn phòng ngừa sốc phản vệ

• Thông thường sốc phản vệ thường xảy ra rất sớm, nhưng cũng có đôi khi muộn sau vài giờ, tuy nhiên diễn biến sốc phản vệ rất nhanh từ thời điểm bắt đầu cho đến nguy kịch có khi chỉ mất chưa đến 1 giờ, chính vì thế hãy hạn chế những nguyên nhân gây sốc phản vệ nhiều nhất có thể.
• Khi bạn bị dị ứng, hoặc có tiền sử bị dị ứng với bất cứ thực phẩm hay thuốc nào, hãy tham khảo chuyên gia, bác sĩ để được tư vấn.
• Khi tiêm thuốc bạn có bất cứ cảm giác bồn chồn, hốt hoảng, sợ hãi, tê lưỡi… dừng lại và thông báo ngay cho những người có chuyên môn.
• Như trên đã nói, sốc phản vệ có thể ảnh hưởng nhanh hoặc chậm, chính vì thế khi tiêm xong hãy ở lại bệnh viện 15 phút theo dõi.

Lời kết:

Như vậy, trên đây là tổng hợp những kiến thức về sốc phản vệ, hy vọng bài chia sẻ cung cấp đến bạn những thông tin hữu ích để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và cả gia đình.

Lưu ý, những thông tin trên chỉ mang ý nghĩa tham khảo, điều quan trọng bạn nên tham khảo ý kiên của chuyên viên y tế hoặc website nhathuocsuckhoe.com để được tư vấn và có cách xử lỹ đúng.