Bệnh Crohn là gì? Có nguy hiểm không? Triệu chứng và Cách điều trị?

Bệnh Crohn là căn bệnh có xu hướng ngày càng phổ biến trong cuộc sống hiện đại do những thói quen xấu trong ăn uống, sinh hoạt. Cùng tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị chứng bệnh này trong bài viết dưới đây. 

Bệnh Crohn là bệnh gì?

Bệnh Crohn là một loại bệnh viêm ruột, còn được gọi là bệnh viêm ruột từng vùng. Nó gây viêm đường tiêu hóa của bạn, có thể dẫn đến đau bụng, tiêu chảy nặng, mệt mỏi, sụt cân và suy dinh dưỡng.

Tình trạng viêm do bệnh Crohn thường lan vào các lớp sâu hơn của ruột và có thể liên quan đến các khu vực khác nhau của đường tiêu hóa, ở cả ruột non, ruột già, thậm chí còn có thể ảnh hưởng đến bất kỳ phần nào của đường tiêu hóa từ miệng đến đại tràng và cả hậu môn.

Bệnh Crohn có thể gây đau đớn và suy nhược, và đôi khi có thể dẫn đến các biến chứng đe dọa tính mạng.

Bệnh Crohn chưa có thuốc đặc trị, nhưng các liệu pháp có thể làm giảm đáng kể các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh, thậm chí mang lại sự thuyên giảm lâu dài và chữa lành chứng viêm. Với việc điều trị, nhiều người bị bệnh crohn có thể hoạt động tốt. 

Nguyên nhân bệnh Crohn

Hiện nay, các nhà khoa học chưa tìm ra được nguyên nhân chính xác gây bệnh Crohn. Một số yếu tố như di truyền và có vấn đề về hệ thống miễn dịch đóng vai trò nhất định trong sự phát triển của bệnh Crohn.

- Suy giảm hệ miễn dịch: Các vi khuẩn có hại xâm nhập và tấn công đường tiêu hóa, làm suy giảm hệ miễn dịch nên sẽ tăng nguy cơ mắc bệnh

- Yếu tố di truyền: Các nghiên cứu đã chỉ ra có tới 20% số người mắc bệnh Crohn có tiền sử gia đình mắc bệnh. Nếu có thành viên trong gia đình mắc bệnh thì nguy cơ bạn bị bệnh Crohn cũng cao hơn bình thường.

- Ngoài ra, một số yếu tố làm tăng khả năng mắc bệnh Crohn gồm:

- Môi trường ô nhiễm tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể

- Hút thuốc lá, sử dụng rượu bia, chất kích thích,..

- Chế độ ăn uống không đầy đủ dinh dưỡng, không đảm bảo vệ sinh khiến chức năng của hệ tiêu hóa suy giảm đồng thời tạo điều kiện tốt cho vi khuẩn tấn công gây bệnh Crohn 

Triệu chứng bệnh Crohn

Bệnh Crohn là bệnh gì? Triệu chứng của bệnh Crohn như thế nào? Như đã trình bày ở trên, bệnh Crohn là bệnh viêm ruột từng đoạn có thể gặp ở tất cả các vị trí khác của đường ống tiêu hóa. Triệu chứng của bệnh Crohn có thể từ nhẹ đến nặng và phát triển từ từ, nhưng đôi khi sẽ xuất hiện đột ngột, không có dấu hiệu báo trước.

- Tiêu chảy

- Sốt

- Mệt mỏi

- Đau bụng và chuột rút

- Có máu trong phân do có bệnh Crohn đại tràng

- Loét miệng

- Giảm thèm ăn và giảm cân

- Đau gần hoặc xung quanh hậu môn

Những người bị bệnh Crohn nặng sẽ có một số triệu chứng khác như:

- Viêm da, mắt và khớp

- Viêm gan hoặc viêm đường ống mật

- Sỏi thận

- Thiếu sắt (thiếu máu)

- Trẻ chậm lớn hoặc chậm phát triển các đặc tính sinh dục ở tuổi dậy thì

Bệnh Crohn có nguy hiểm không?

Bệnh viêm ruột Crohn là bệnh lý nguy hiểm gây ra nhiều biến chứng và đe dọa tính mạng của người bệnh nếu không phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Bệnh Crohn có thể dẫn đến một hoặc nhiều biến chứng sau: 

Tắc ruột

Bệnh Crohn có thể ảnh hưởng đến toàn bộ độ dày của thành ruột. Theo thời gian, các bộ phận của ruột có thể bị sẹo và hẹp lại, dẫn tới chặn dòng di chuyển của thức ăn đang được tiêu hóa và hấp thu trong đường ống tiêu hóa. Hệ quả là người bệnh có thể phải phẫu thuật để loại bỏ phần ruột làm tắc đường ống tiêu hóa.

Loét

Viêm mạn tính có thể dẫn đến loét ở bất cứ vị trí nào của đường tiêu hóa, từ miệng cho đến hậu môn và ở vùng sinh dục. 

Lỗ rò

Đôi khi vết loét có thể mở rộng hoàn toàn qua thành ruột, tạo ra một lỗ rò - một kết nối bất thường giữa các bộ phận cơ thể khác nhau. Có thể lỗ rò giữa ruột và da của bạn, hoặc giữa ruột và một cơ quan khác. Lỗ rò gần hoặc xung quanh khu vực hậu môn – rò hậu môn là loại phổ biến nhất. 

Trong một số trường hợp, lỗ rò có thể bị nhiễm trùng và tạo thành áp xe, có thể nguy hiểm đến tính mạng nếu không được điều trị.

Nứt hậu môn

Nứt hậu môn là một vết rách nhỏ ở mô lót hậu môn hoặc vùng da xung quanh hậu môn, nơi có thể xảy ra nhiễm trùng. Nó thường liên quan đến việc đại tiện đau và có thể dẫn đến rò hậu môn.

Suy dinh dưỡng

Bệnh Crohn gây ra một loạt các triệu chứng như tiêu chảy, đau bụng, và chuột rút có thể khiến người bệnh kém ăn hoặc ruột không hấp thụ đủ chất dinh dưỡng. Do đó khiến cơ thể suy nhược, người bệnh dễ bị thiếu máu do thiếu sắt hoặc vitamin B12.

Ung thư đại tràng

Bệnh Crohn có thể ảnh hưởng đến đại tràng và gây ung thư đại tràng. Vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo người bị Crohn nên sàng lọc ung thư đại tràng thường xuyên, bắt đầu từ 50 tuổi trở đi.

Một số biến chứng nguy hiểm khác có thể gồm:  loãng xương, viêm khớp, gây bệnh túi mật hoặc gan, tăng nguy cơ hình thành cục máu đông trong tĩnh mạch và động mạch,...

Điều trị bệnh Crohn như thế nào?

Hiện tại, chưa có cách chữa khỏi bệnh Crohn hoàn toàn. Tuy nhiên, có nhiều phương pháp cải thiện các triệu chứng bệnh, hướng tới mục tiêu giảm viêm, hạn chế biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh. 

Sử dụng thuốc điều trị nội khoa

- Thuốc kháng sinh: Nhằm giúp tiêu diệt vi khuẩn có hại cho đường ruột và chữa lành những lỗ rò do biến chứng của bệnh gây ra.

- Thuốc chống viêm: giúp làm giảm triệu chứng viêm của các vết loét xuất hiện ở các vị trí trên đường tiêu hóa

- Thuốc giảm đau: Người bệnh sẽ gặp phải các cơn đau bụng dữ dội nên được chỉ định dùng thuốc giảm đau

- Thuốc sắt: Được chỉ định cho những trường hợp bệnh nặng, bị chảy máu đường ruột để ngăn ngừa thiếu máu

- Bổ sung vitamin B12 để ngăn ngừa thiếu máu

- Bổ sung canxi và vitamin D: Thuốc kháng viêm sẽ được sử dụng để điều trị bệnh Crohn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh loãng xương, do đó người bệnh cần phải bổ sung canxi và vitamin D

Thay đổi chế độ ăn uống

Chế độ ăn uống của người bệnh Crohn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và quyết định hiệu quả điều trị bệnh. Ngoài ra còn giúp cải thiện các vấn đề khác liên quan đến hệ tiêu hóa. Do đó, cách điều trị bệnh Crohn là cần kết hợp với chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh.

- Xây dựng chế độ dinh dưỡng đầy đủ trong mỗi bữa ăn: ăn nhiều rau xanh, trái cây, hạn chế đồ chiên rán, cay nóng, nhiều dầu mỡ, tránh xa rượu bia, thuốc lá và chất kích thích

- Hạn chế nêm nêm nhiều gia vị trong các món ăn, đặc biệt là muối, ngũ vị hương hay gia vị cay

- Nên chia nhỏ nhiều bữa ăn trong ngày để giảm gánh nặng cho đường tiêu hóa

- Uống đủ nước, từ 1.5 - 2 lít nước mỗi ngày

- Đảm bảo bù nước, chất điện giải, bổ sung thức ăn, vitamin và các yếu tố vi lượng như đồng, kẽm,…giúp người bệnh phục hồi nhanh chóng, tránh tình trạng suy kiệt

- Rèn luyện thể dục thể thao thường xuyên để tăng cường sức đề kháng, nâng cao hệ miễn dịch giúp khống chế bệnh tốt hơn

- Giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng, stress kéo dài

- Cân bằng thời gian làm việc và nghỉ ngơi để đảm bảo sức khỏe và tinh thần tốt nhất

Phẫu thuật điều trị bệnh Crohn

Trong trường hợp điều trị bằng thuốc và thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt không làm giảm các triệu chứng bệnh, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật. Gần một nửa số người mắc bệnh Crohn sẽ phải phẫu thuật ít nhất một lần.

Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ phẫu thuật sẽ loại bỏ một phần bị hư hỏng của đường tiêu hóa và sau đó nối lại các phần khỏe mạnh. Phẫu thuật cũng có thể được sử dụng để đóng lỗ rò và dẫn lưu áp xe.

Tuy nhiên, phẫu thuật không chữa khỏi bệnh Crohn mà chỉ có tác dụng tạm thời. thời. Bệnh thường tái phát, thường xuyên gần mô nối lại. Cách tốt nhất là tuân theo phẫu thuật kết hợp với thuốc để giảm thiểu nguy cơ tái phát.

Người bệnh Crohn nên ăn gì và kiêng gì?

Bệnh Crohn gây suy giảm chức năng tiêu hóa cũng như khả năng hấp thụ dinh dưỡng bị ảnh hưởng. Vì vậy người bệnh Crohn cần chú ý lựa chọn thực phẩm cho các bữa ăn hàng ngày, đảm bảo cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể và hỗ trợ giảm nhẹ triệu chứng bệnh.

Thực phẩm nên ăn

Bệnh Crohn nên ăn gì và kiêng gì là thắc mắc của nhiều người. Dưới đây là những thực phẩm mà người bệnh nên lựa chọn:

Trứng: cung cấp nguồn protein dồi dào, một phần protein trong trứng cũng tham gia vào quá trình xây dựng tế bào mới, giúp nhanh chóng chữa lành vết loét ở niêm mạc ruột.

Trái bơ: giàu axit béo không bão hòa có tác dụng chống viêm, chữa lành vết loét trong đường ruột một cách tự nhiên. Bơ còn cung cấp nhiều vitamin B, E, axit folic, chất xơ hòa tan và nhiều loại khoáng chất tăng khả năng miễn dịch và đẩy nhanh mức độ hồi phục sức khỏe

Sữa chua: cung cấp lợi khuẩn kích thích tiêu hóa, ổn định nhu động ruột, giảm đau bụng, tiêu chảy. Đồng thời tăng khả năng miễn dịch cho đường ruột, cải thiện sức đề kháng và hỗ trợ chữa lành vết loét trong đường tiêu hóa do bệnh crohn gây ra.

Khoai lang: bổ sung hàm lượng vitamin A, B, C dồi dào cùng nhiều loại axit amin thiết yếu, chất chống oxy hóa,...Nhờ đó có tác dụng kháng viêm, cải thiện hệ miễn dịch và duy trì chức năng hoạt động bình thường cho hệ tiêu hóa.

Hạt hạnh nhân: giàu omega 3 là một chất kháng viêm tự nhiên, đẩy nhanh tốc độ chữa lành các vết loét trong ruột

Cá hồi: cung cấp dinh dưỡng dồi dào cho cơ thể nhờ thành phần giàu omega 3, kẽm, protein và nhiều dưỡng chất khác

Cà rốt: hỗ trợ tiêu hóa, giảm tiêu chảy, đầy bụng, đồng thời tạo ra môi trường sống lý tưởng cho các loại vi khuẩn có lợi trong đường ruột phát triển mạnh. 

Thực phẩm nên kiêng

Thực phẩm chứa nhiều chất xơ: đặc biệt là các loại rau chứa chất xơ như rau muống, rau cải cay, bắp cải…có thể gây khó tiêu, đầy bụng

Thực phẩm khô và hạt cứng: khó tiêu hóa, dễ gây tổn thương trong đường ruột và làm tăng nặng các triệu chứng khó chịu ở người bệnh Crohn

Thực phẩm nhiều chất béo: thịt mỡ, bơ thực vật, sốt kem, các món ăn chiên, xào,...dễ làm tăng nặng tình trạng viêm loét. Hơn nữa còn dẫn đến tình trạng đầy bụng, tiêu chảy và làm tăng phản ứng viêm tại ruột, khiến cho tổn thương trong đường ruột lâu lành.

Thực phẩm cay nóng: có thể gây kích ứng và khiến niêm mạc ruột bị bỏng rát, từ đó làm vết loét trong đường ruột lan rộng hơn. Người bệnh dễ bị đau quặn bụng, tiêu chảy hoặc chảy máu vết loét

Sữa và các sản phẩm từ sữa: nhóm thực phẩm này thường chứa lactose. Nhiều người mắc bệnh viêm ruột không dung nạp được chất này dẫn đến tiêu lỏng, đau bụng, đầy hơi, làm tăng mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng

Thức ăn nhanh không hợp vệ sinh: chứa nhiều vi khuẩn và chất béo xấu, có thể khiến đường ruột bị nhiễm trùng và làm bệnh crohn diễn tiến phức tạp hơn.

Thực phẩm tái/sống: nhiều nguy cơ nhiễm khuẩn, gây đau bụng, tiêu chảy,...

Đồ uống có ga, cồn hoặc caffeine: không tốt cho người bị viêm ruột, tốt nhất là chỉ nên uống nước lọc, nước khoáng hoặc nước đun sôi để nguội

Trên đây là những thông tin về bệnh Crohn - bệnh viêm ruột rất dễ gặp phải trong cuộc sống hiện đại. Cách tốt nhất để phòng bệnh là hãy xây dựng và duy trì chế độ ăn uống, lối sống khoa học, lành mạnh bạn nhé!

Nguồn tham khảo: 

https://www.healthline.com/health/crohns-disease

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/crohns-disease/symptoms-causes/syc-20353304